Sinds 2016 spannen een paar Berbice vrijwilligers (Fer von der Assen, Theo Does, Jacques de Kleine en Hans Teunissen) zich in om het de vogels op Berbice meer naar de zin te maken. Jacques is ons in 2023 ontvallen en Theo is al eerder verhuisd. Hun plaats is ingenomen door Albert Huizing en Stan van der Laan.

Begonnen met twintig vogelnestkasten, verspreid over het gehele terrein, hangen er inmiddels 31 nestkasten op Berbice en nog eens 6 bij buurman Bert Oosterloo. Het gaat hierbij vooral om nestkasten voor kool- en pimpelmees, maar er hangen ook nestkasten voor uil, boomkruiper, specht en roodborst. De gedachte achter het ophangen van nestkasten is om méér maar vooral meer soorten vogels ertoe te brengen zich op Berbice te vestigen. Nestkasten kunnen daarbij behulpzaam zijn, naast veiligheid en voedselaanbod. Een gevarieerde flora, bomen, struiken en bloemen zorgen voor een gevarieerd voedselaanbod: vruchten, zaden, insecten e.d. trekken verschillende soorten vogels aan. Hoe groter de kwaliteit van en variëteit aan biodiversiteit (vegetatie, bodem, water), des te groter zal het voedselaanbod zijn voor de fauna waaronder vogels. Maar ook dode bomen, rottende bladeren en takkenrillen kunnen een belangrijke voedselbron, bescherming en nestelgelegenheid opleveren en zijn dus waardevol. Gebleken is dat een goed en verstandig beheer van Berbice heel goed kan samengaan met het bevorderen van biodiversiteit. Positieve ontwikkelingen zoals een gevarieerde aanplant van bomen en struiken, het laten verruigen van het terrein achter de Oranjerie om kruiden en wilde bloemen meer kans te geven en het laten staan van dode bomen die geen gevaar opleveren maar wel voedsel en nestgelegenheid aan vogels bieden, juichen wij van harte toe.

Voor zover vogels gebruik maken van nestkasten zijn ze erg kieskeurig: niet alleen moet de opening de juiste grootte hebben (elke vogelsoort heeft zo zijn eigen wensen), daarnaast moet de nestkast op bepaalde hoogte en windrichting hangen, en vooral niet te dicht in de buurt van concurrenten.

Elk najaar houden wij een ‘vogelnestkastenschouw’: we bekijken dan alle nestkasten om te zien of vogels daarvan gebruik hebben gemaakt en, met enige zekerheid, welke soort. Ook maken we dan de nestkasten schoon en verwijderen we aldus ziektekiemen en ongedierte.

Bij de 2023-schouw bleek dat van de 37 nestkasten er 18 gebruikt zijn. De ‘score’ op Berbice is: 31 nestkasten waarvan 13 gebruikt (plm. 40%), terwijl onze buurman Oosterloo een 80% score heeft (5 van de zes gebruikt). Dit verschil is opmerkelijk omdat beide terreinen qua voedselaanbod weinig van elkaar verschillen. Wellicht speelt de grotere rust bij onze buurman een rol? Hoewel er nestkasten hangen die bestemd zijn voor verschillende soorten vogels is ons gebleken dat ze bijna zonder uitzondering door kool- of pimpelmezen zijn gebruikt. De uilenkast die er vanaf 2016 hangt maar nog nooit uilen als bewoner heeft gehad, blijkt wel te zijn gebruikt: door nijlganzen waarbij we ons afvragen of we blij moeten zijn met deze exoten. De ‘successcore’ dit jaar ligt met 50% niet hoog en komt min of meer overeen met die van de laatste jaren. Naar de oorzaken kunnen we slechts gissen, maar dat stimuleert ons alleen maar om door te gaan op de ingeslagen weg.

Het bevorderen van biodiversiteit zal Berbice niet alleen voor de bezoekers maar ook voor de natuur nog aantrekkelijker maken.

Hans Teunissen